Oculus   van koepelgewelf

De Romeinen hebben de koepel uitgevonden en ze hadden ook al een heel slimme manier om er licht in te brengen: een rond gat, een oculus bovenin.
De beroemdste koepel uit de oudheid is die van het Pantheon van Rome, deze heeft een open gat van negen meter bovenin. Een prachtig gezicht, zeker wanneer het regent. Het licht reflecteert in de druppels en vormt een indrukwekkende lichtstraal. De marmeren vloer glanst mooi van het vocht.
Al voldoet dit gat al twee millennia, latere architecten hadden toch liever een dakje boven de oculus, en daarom staat op de meeste koepels nu een kleine lantaarn, die het licht binnen en de regen buiten laat.
Terwijl bij de meeste gewelven de sluitsteen onmisbaar is, kan het koepelgewelf de top openlaten, zonder dat dit de sterkte van de constructie aantast.

Tekst: Jean Penders (03-2007). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders